لوله‌ها در عملیات زه کش اهمیت زیادی دارند. مهمترین موارد کاربرد لوله‌های زهکش در زمینهای کشاورزی خارج کردن آب اضافه حاصل از آبیاری یا بارندگی است. در نتیجه استفاده از یک لوله پی وی سی زهکش سیستم زهکش زیر زمینی، توازن خوبی بین آب و اکسیژن خاک ایجاد میشود و به خوبی مشکل ماندآبی را حل میکند.
لوله کاروگیت با توجه به اینکه قدرت تحمل بارهای نیوتونی و فشار حلقوی را دارد قابل استفاده در سیستم های فاضلاب بهداشت و صنعتی می باشد. برای جمع آوری خطوط فاضلاب و زه کش های شبکه ای در هر نیم متر از لوله کاروگیت استفاده می شود.
دریچه منهول
دریچه منهول یا دریچه چاه فاضلاب پوششی است که بر روی منهول ها، چاه های فاضلابی و مخابراتی استفاده می شود. دریچه منهول دارای دو بخش اصلی درب و کلاف (طوقه) و اجزای فرعی شامل قفل و دستگیره بنا تشکیل شده است.
در سیستم فاضلاب شهری از دریچه منهول برای جمع آوری آب سطحی معابر حین باران، در صنایع مختلف اعم از آب و فاضلاب، مخابرات، پتروشیمی، راه سازی و ... کاربرد دارد.
درب منهول معمولا بر روی منهول پلی اتیلن قرار دارد و عمدتا از درب منهول برای بازدید سپتیک تانک میتوان استفاده نمود.
لوله های بتنی در خطوط جمع آوری و انتقال آب و فاضلاب و آب باران در دو نوع ساده و مسلح و در قطرهای 200 میلی متر قابل استفاده می باشد. قوی ترین لوله زهکشی موجود است و برای مطابقت با استانداردهای ASTM و AASHTO ساخته شده است. لوله های بتنی با عمر طولانی، سازگار با محیط زیست، ساختار محکم و سخت اتصالات لوله های بتنی امکان طراحی های مختلف از خاک تا ضد آب را فراهم می کند.
انواع لوله های بتنی
لوله بتنی ساده
لوله بتنی مسلح
لوله بتنی ساده
لوله های بتنی ساده در ایران تا قطر 600 میلی متر تولید می شود. این نوع لوله ها معمولا برای تجهیزات خطوط آبرسانی، سیستم تصفیه فاضلاب بهداشتی، آبریزها و زهکشی های کشاورزی استفاده می شود. از روان آب های سطحی قوسی شکل برای حمل آب در زیر بزرگراه ها استفاده می شود. با توجه به افزایش جمعیت و شهری شدن روستاها، سیستم تخلیه طوفان اهمیت بسیاری دارد و طوفان و سیلاب های بزرگ تاکید بسیاری بر سیستم زهکشی دارد. ﻣﻌﻤﻮﻝﺗﺮﯾﻦ ﻃﻮﻝ ﻣﻔﯿﺪ ﻫﺮ ﺷﺎﺧﻪ ﻟﻮﻟﻪ بتنی ﺳﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﯿﻦ 100 ﺍﻟﯽ 125 ﺳﺎﻧﺘﯿﻤﺘﺮ ﺍﺳﺖ.
لوله بتنی مسلح
لوله های بتنی فاضلابی از بتن و میلگرد فولادی ساخته شده است. لوله های بتنی مسلح با توجه به کلاس خود دارای یک یا دولایه میلگرد می باشد. طول لوله های بتنی مسلح متغییر می باشد ولی عموما محدود به 5 میلی متر می باشد. در این نوع لوله های مسلح، سیم فولادی، شبکه های جوشی فولادی و میلگردهایی با مقاومت مشخص و قفسه شکل ساخته شده و در جداره ی لوله جاگذاری میشود.
لوله های بتنی در خطوط جمع آوری و انتقال آب و فاضلاب و آب باران در دو نوع ساده و مسلح و در قطرهای 200 میلی متر قابل استفاده می باشد. قوی ترین لوله زهکشی موجود است و برای مطابقت با استانداردهای ASTM و AASHTO ساخته شده است. لوله های بتنی با عمر طولانی، سازگار با محیط زیست، ساختار محکم و سخت اتصالات لوله های بتنی امکان طراحی های مختلف از خاک تا ضد آب را فراهم می کند.
انواع لوله های بتنی
لوله بتنی ساده
لوله بتنی مسلح
لوله بتنی ساده
لوله های بتنی ساده در ایران تا قطر 600 میلی متر تولید می شود. این نوع لوله ها معمولا برای تجهیزات خطوط آبرسانی، سیستم تصفیه فاضلاب بهداشتی، آبریزها و زهکشی های کشاورزی استفاده می شود. از روان آب های سطحی قوسی شکل برای حمل آب در زیر بزرگراه ها استفاده می شود. با توجه به افزایش جمعیت و شهری شدن روستاها، سیستم تخلیه طوفان اهمیت بسیاری دارد و طوفان و سیلاب های بزرگ تاکید بسیاری بر سیستم زهکشی دارد. ﻣﻌﻤﻮﻝﺗﺮﯾﻦ ﻃﻮﻝ ﻣﻔﯿﺪ ﻫﺮ ﺷﺎﺧﻪ ﻟﻮﻟﻪ بتنی ﺳﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﯿﻦ 100 ﺍﻟﯽ 125 ﺳﺎﻧﺘﯿﻤﺘﺮ ﺍﺳﺖ.
لوله بتنی مسلح
لوله های بتنی فاضلابی از بتن و میلگرد فولادی ساخته شده است. لوله های بتنی مسلح با توجه به کلاس خود دارای یک یا دولایه میلگرد می باشد. طول لوله های بتنی مسلح متغییر می باشد ولی عموما محدود به 5 میلی متر می باشد. در این نوع لوله های مسلح، سیم فولادی، شبکه های جوشی فولادی و میلگردهایی با مقاومت مشخص و قفسه شکل ساخته شده و در جداره ی لوله جاگذاری میشود.
در حالت عادی گیاهان حداکثر چند ساعت می‌توانند حالت ماندآبی را تحمل نمایند و بعد از این آب گیاه به تدریج از بین می‌رود و خشک میشود. حالت ماندآبی باعث محدود شدن اکسیژن داخل خاک میشود، همچنین به علت کاهش فعالیت میکرواورگانیسم‌های خاک، دمای خاک کاهش می‌یابد و این شرایط برای گیاه مناسب نیست. در شرایط ماندآبی ریشه گیاه مقدار کمی از مواد غذایی را جذب میکند و در نتیجه فقر غذایی نیز برای گیاه به وجود می‌آید. تمام این عوامل و شرایط باعث توقف رشد گیاه و از بین رفتن آن میشود. در نتیجه این امر کاهش تولید محصول کشاورزی خواهد بود.
حجم زیاد آب در یک زمان کوتاه می‌توانند حالت بسیار خطرناکی را در اطراف ساختمان، پل و سازههای بشری به وجود آورد. در جاده‌ها مهمترین عامل تخریب سطح جاده پدیده ماندآبی است. علت این پدیده در جاده‌ها وجود آب اضافه حاصل از بارندگی است که عمدتاً در زمستان باعث یخزدگی سطح جاده میشود.
لوله‌های زهکشی
لوله‌ها در عملیات زه کش اهمیت زیادی دارند. مهمترین موارد کاربرد لوله‌های زهکش در زمینهای کشاورزی خارج کردن آب اضافه حاصل از آبیاری یا بارندگی است. در نتیجه استفاده از یک لوله پی وی سی زهکش سیستم زهکش زیر زمینی، توازن خوبی بین آب و اکسیژن خاک ایجاد میشود و به خوبی مشکل ماندآبی را حل میکند.
لوله کاروگیت با توجه به اینکه قدرت تحمل بارهای نیوتونی و فشار حلقوی را دارد قابل استفاده در سیستم های فاضلاب بهداشت و صنعتی می باشد. برای جمع آوری خطوط فاضلاب و زه کش های شبکه ای در هر نیم متر از لوله کاروگیت استفاده می شود.
ساخت لوله های بتنی به سه روش مختلف صورت می گیرد و در هر سه روش لوله ها پس از ساخت در کارخانه، توسط نیروهای متخصص و ماشین آلات مختلف مورد آزمایش قرار می گیرند. روش های ساخت لوله بتنی فاضلابی عبارت اند از: １- داخل لوله فولاد در حال چرخش، بتن خمیری شل را به صورت ناودانی می ریزند. چرخش لوله فولاد باعث می شود که بتن ریز یا ملات به دیواره لوله چسبیده و بتن درشت به پایین لوله بریزد. این کار تا جایی ادامه پیدا می کند که دانه های درشت بتن هم ریز شده و به دیواره لوله بچسبند. ２- بتن را داخل قالب لوله آماده ریخته و سپس لوله شروع به لرزیدن می کند. این کار باعث توپر شدن بتن می شود. در ادامه آن را از قالب خارج کرده و در مکان مرطوبی قرار می دهند تا بتن سفت شده و دانه های آن به هم بچسبند. ３- روش سوم مشابه روش قبل بوده با این تفاوت که پس از لرزاندن قالب فولادی، هوا و آب آن را به کمک مکش از آن خارج می کنند. این کار باعث می شود تا از بتن اولیه، بتنی خالص و آب بندی شده حاصل شود که بر سطح لوله فولادی کشیده شده است.
لوله های بتنی پایپ جکینگ
نصب لوله زیرزمینی روش های مختلفی دارد که یکی از به صرفه ترین و ارزان ترین روش های آن روش پایپ جکینگ می باشد. لوله بتنی پایپ جکینگ مجهز به واشر آب بندی شده و رینگ فلزی است که با عیار ۳۵۰ و سیمان ضد سولفات تولید می شود. ابعاد این لوله ها از قطر ۱۰۰۰ تا ۲۴۰۰ میلی متر در سایز بندی های مختلف ساخته می شوند . این لوله ها بر اساس استاندارد ASTM-C76 تولید شده و با توجه به نیاز مشتری، داخل لوله را با ورق پلی اتیلن یا چی آر پی می پوشانند.
لوله های بتنی پایپ جکینگ
استاندارد های لوله بتنی
استاندارد های بسیار متفاوتی برای تولید لوله های بتنی وجود دارد اما این امر دلیل بر محدودیت انواع آن به این استاندارد ها نمی باشند. استاندارد های لوله بتنی فاضلابی در کشور های مختلف متفاوت است و این لوله ها را با توجه به استاندارد های معتبر یا استاندارد هایی که تهیه کرده اند مورد بررسی قرار می دهند. انواع استاندارد لوله های بتنی شامل موارد زیر می شود: – ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎی ﺷﻤﺎﺭﻩ DIN 4032 و DIN 4035 برای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻟﻮﻟﻪ های بتنی و ﻣﺘﻌﻠﻘﺎﺕ دیگر از جنس ﺑﺘن
– ﺍﺳﺘـﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺷﻤﺎﺭﻩ ASTM C14M برﺍی ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻟﻮله ﻫﺎی ﺑﺘﻨﯽ ﺳﺎﺩﻩ ﻓﺎﺿﻼﺑﯽ ﺩﺭ ﺳﻪ ﮐﻼﺱ های ۱، ۲ و ۳
– ﺍﺳﺘـــﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺷــﻤﺎﺭﻩ ASTM C76M و ISIRI 8906 برای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻓﺎﺿﻼﺑﯽ ﺩﺭ ﮐﻼﺱ های ۱ تا ۵
– ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎی ﺷﻤﺎﺭﻩ ASTM C655M و ASTM C506M برای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻓﺎﺿﻼﺑﯽ
عمل آوری با بخار فرایند عمل آوری لوله های بتنی مسلح فاضلابی به کمک تزریق بخار انجام می شود. این لوله ها را در مدت زمان مشخص و با دمای خاصی در اتاقک عمل آوری با بخار قرار می دهند تا به مقاومت مورد نظر برسند. اتاقک های عمل آوری باید به صورتی طراحی شده باشند که از مکش ناشی از هوای خارجی محفوظ بوده و بخار در تمام سطح بدنه و اطراف لوله بچرخد.
لوله بتنی در قطرهای مختلف تا ۲۰۰ میلیمتر برای جمع آوری آب و فاضلاب و آب باران مناسب می باشد. لوله بتنی به دلیل داشتن ماده ای ماندگار و قابل استفاده، دارای سابقه و شهرت خوبی است. سیستم های فاضلاب بتنی مدرن در اواسط قرن نوزدهم و هنگامی که مردم از نیاز به سرویس بهداشتی برای کنترل شیوع بیماری آگاه شدند، ظهور کردند. اولین استفاده از لوله بتنی در ایالات متحده، نصب در فاضلاب بود که در سال ۱۸۴۲ در نیویورک ساخته شده است. سایر شهرها نیز از این روش پیروی کرده و خطوط لوله بتنی را در نیمه دوم قرن نوزدهم نصب کردند. بسیاری از این خطوط امروزه نیز مورد استفاده قرار می گیرند. از نقاط عطف توسعه می توان به تولید اولین لوله تقویت شده در سال ۱۹۰۵، اختراع لوله پیش تنیده در دهه ۱۹۳۰ و ساخت اولین لوله پیش تنیده استوانه ای در سال ۱۹۴۲ اشاره کرد.
قطر و اندازه می تواند از چهار اینچ تا ۱۷ فوت باشد. اگرچه می توان لوله بتنی را به اشکال مختلف ساخت، اما پنج شکل استاندارد وجود دارد: دایره ای، بیضوی افقی، بیضوی عمودی، قوسی و مستطیل شکل. شکل لوله انتخاب شده برای یک پروژه به توپوگرافی سایت، اهمیت بازدهی هیدرولیکی و سازه ای، فرسایش و رسوب در کانال مسیر و هزینه بستگی دارد. در بیشتر مواقع، شکل لوله ترجیحی آن است که جریان زهکشی طبیعی را درحداقل تغییر نگه دارد.
کاربرد لوله های بتنی در صنعت تصفیه آب و فاضلاب
ابعاد مختلف لوله های بتنی فاضلابی برای جمع آوری خطوط و انتقال آب و فاضلاب و حتی پمپاژ فاضلاب کاربرد بسیاری دارد. لوله بتنی برای جمع آوری فاضلاب، و در قطرهای تا ۲۰۰ میلی متر به کار می‌رود. این لوله‌ها برای جمع آوری آب فاضلاب و آب باران مناسب است.
تخلیه آب به هنگام طوفان: یک لوله تخلیه بتنی آب طوفان اضافی را از یک منطقه به منطقه دیگر منتقل می کند و از جمع شدن آب یا جاری شدن سیل جلوگیری می کند. در هنگام طوفان های شدید، آب ممکن است با سرعت بالا از طریق آن به حرکت در بیاید، به همین دلیل مهم است که قدرت کافی برای مقاومت در برابر این نیرو عظیم داشته باشد.
فاضلاب: لوله بتنی عمدتا از اثرات عوامل محیطی در امان است و زنگ نمی زند، خم نمی شود و نمی سوزد. به همین دلیل از سالها قبل در سیستم های فاضلاب از این لوله استفاده می شود.
آبشارها: آن ها در مناطقی قرار می گیرند که آب باید زیر سازه های ساخته شده جریان داشته باشد، مانند زیر جاده ها.
لوله های بتنی در صنعت تصفیه آب و فاضلاب
انواع لوله‌های بتنی
لوله بتنی در دو نوع ساده و مسلح ساخته میشود. بتن مسلح ترکیبی از سیمان، سنگدانه و آب است که در آن فولاد جایگذاری شده است. قطر لوله‌های بتنی ساده در ایران محدود به ۶۰۰ میلیمتر است با این حال این نوع، تا قطر ۹۰۰ میلیمتر هم قابل تولید است.
مسلح سازی لوله بتنی مسلح
مسلح سازی لوله بتنی، به کمک بتن و فولاد انجام میگیرد و این دو مصالح در مقابل تنش ها مقاومت میکند. لوله فولاد به صورت سیم های به هم پیوسته و میلگرد در بتن قرار میگیرد. عمده کاربرد مسلح سازی در زمان جابه جایی و نصب امکان آسیب و صدمه کمتر می شود.
افزودنی های بتن در لوله بتنی
مواد افزودنی برای استفاده در لوله بتنی عبارت است از : بتن، آب، سنگدانه ها، سیمان هیدرولیکی و تقویت الیاف، به عنوان مواد تشکیل دهنده یک مخلوط سیمانی برای تغییر حالت جدید مخلوط، استفاده می شود. برخی مواد دارای خواص سخت شده و این گزینه قبل یا حین مخلوط شدن به آن اضافه می شود. به خاطر داشته باشید که هیچ نوع مخلوطی از هر نوع و مقداری را نمی توان جایگزین عملکرد بتن خوب دانست مواد افزودنی کاهش دهنده آب (نرم کننده ها) مواد افزودنی تسریع کننده ها بازدارنده های خوردگی مواد افزودنی هوا-گیرنده مواد روان کننده یا سورفاکتانت انواع مختلفی از مواد افزودنی شیمیایی می باشند که می توانند به روش های مختلفی برای اصلاح خواص شیمیایی و فیزیکی بتن عمل کنند.
مشخصات لوله پایپ جکینگ
لوله بتنی پایپ جکینگ، که عموماً در قطرهای کوچکتر به عنوان ریزتنظیم نامیده می شود، روشی برای نصب خطوط لوله بتنی زیرزمینی، مجاری و آبریز است. جک های هیدرولیکی قدرتمندی برای فشار دادن لوله های طراحی شده مخصوص به زمین از پشت لایه همزمان با حفاری در داخل آن استفاده می شود. این روش هنگام حفر تونل، یک خط لوله انعطاف پذیر، ساختاری، ضد آب و منقضی شده را فراهم می کند. طیف وسیعی از سیستم های حفاری مکانیکی و کنترل از راه دور موجود است. لوله ها در محدوده ۱۵۰ تا ۳۰۰۰ میلی متر با استفاده از سیستم مناسب قابل نصب هستند. تلرانس ساخت و ساز با سایر روش های تونل زنی قابل مقایسه است و روش پایپ جکینگ به طور کلی نسبت به سیستم های جایگزین به تراز کمتری نیاز دارد. پشتیبانی زمینی شایسته ای ایجاد کرده و حرکت بالقوه زمین را کاهش می دهد. روشهای حفاری مکانیکی مشابه روشهای دیگر استفاده از تونل زنی است. برای انواع مختلفی از شرایط زمینی می توان از سپر، حفاری و پشتیبانی از صورت استفاده کرد.
به منظور نصب خط لوله بتنی با استفاده از این روش، چاله های رانش و پذیرایی، معمولاً در موقعیت چاله ها ساخته می شوند. ابعاد و ساخت یک گودال رانش با توجه به نیازهای خاص هر درایو متفاوت است و صرفه اقتصادی یک عامل اصلی است. اندازه گودال ها با توجه به روش های حفاری متفاوت استفاده می شود، اگرچه در شرایط خاص می توان کاربرد این موارد را کاهش داد.
زهکشی خاک یک فرایند طبیعی است که در آن آب در اثر نیروی جاذبه و از طریق خاک، از داخل و خارج خاک حرکت می کند. زهکش یکی از اجزای چرخه هیدرولوژیک جهانی است و نهرها و رودخانه ها مجاری زهکشی توسعه یافته طبیعی هستند که از طریق آنها مقداری آب هنگام انتقال باران در نهایت به اقیانوس ها به سطح زمین می رسد. این فرآیند طبیعی همچنین آبی را فراهم می کند که از قنات، چشمه، جریان ریزش و شارژ مجدد آب خوان ها پشتیبانی کند. هنگامی که آب از خاک خارج می شود، هوا به فضای قبلی اشغال شده توسط آب منتقل می شود. این فرایند هوا دهی نامیده می شود. هوا دهی کافی خاک برای حفظ ریشه های سالم گیاهان و بسیاری از ارگانیسم های مفید که در خاک زندگی می کنند و برای تنفس به اکسیژن نیاز دارند، حیاتی است. با تغییر نسبت آب و هوا در خاک در نتیجه زهکشی خاک ، توانایی خاک در تأمین حمایت و کشش برای حیوانات و وسایل نقلیه (قابلیت تردد) با تغییر مقاومت خاک با محتوای آب تغییر می یابد
عملکرد لوله زهکش فاضلابی
خروج آب های زیرزمینی و سطحی با کمک پمپاژ از یک منطقه به منظور جلوگیری از مزاحمت این آب اضافی و زیان ناشی از آن را به‌طور زهکشی می‌گویند. زهکشی به طور عمده در زمین های زراعتی، کشاورزی و ورزشی انجام می شود. فرآیند زهکشی سرعت عملیات خروج آب را بهبود می بخشد.
لوله زهکش سوراخ دار، پلاستیکی و لوله زهکش مشبک را می توان از انواع لوله ها نام برد.
لوله زهکشی پلاستیکی:
اکثر انواع متداول شامل لوله زهکش pvc و ABS هستند زیرا به همین منظور از چدن و خاک رس مشابه استفاده می کنند. برخی از ویژگی های آنها دوام بیشتری دارند. لوله فاضلاب پلاستیکی به دلیل سبک بودن، مقرون به صرفه بودن، در دسترس بودن و سهولت نصب، ماده مورد نظر برای لوله کش های DIY نیز می باشد. یک مزیت اضافی این است که پی وی سی یا ABS می تواند به راحتی به لوله سفالی یا چدنی (با ابزارهای در دسترس) بدون محدود کردن جریان آب متصل شود.
لوله زهکشی چدنی:
یکی از بهترین خواص لوله چدن مقاومت است. اگرچه این نوع لوله فاضلاب امروزه معمولاً با خانه های قدیمی ارتباط دارد، اما همچنان می توانید آن را در بسیاری از خواص جدید پیدا کنید. درست مانند هر چیزی که از چدن ساخته شده باشد، این نوع لوله های فاضلاب نیز سنگین هستند، اما می توانند در مدت زمان طولانی زنگ بزنند.
لوله زهکشی سفالی:
اگر چدن در معرض نفوذ ریشه های درخت باشد، خاک رس حتی بدتر است. برخلاف آهن یا پلاستیک، لوله فاضلاب ساخته شده از خاک رس تمایل دارد اتصالی داشته باشد که آب آن تنگ نباشد. بنابراین یک دروازه کامل برای نفوذ ریشه ها و یافتن منبع خوبی از آب و رطوبت ایجاد می کند.
مهندسی زهکشی
در مهندسی زهکشی، تخلیه خاک ممکن است تعیین کند که کدام نوع گیاهان در یک منطقه بهترین رشد را دارند. بسیاری از خاک های کشاورزی برای بهبود یا تداوم تولید و یا مدیریت منابع آب به زهکشی مناسب نیاز دارند. زهکشی خاک ضعیف (باعث ایجاد مناطق با آب) اغلب با بررسی رنگ خاک قابل شناسایی است. در مناطقی که دوره اشباع طولانی تر است، می تواند نقاطی را اشغال کند از نظر رنگ از ماتریس خاک متفاوت هستند. زهکشی خاک ممکن است استفاده انسانی از منابع را محدود کند. در شبکه آبیاری و زهکش، زهکشی ضعیف تأثیرات اجتماعی و اقتصادی در پی دارد. با استفاده از روش های زهکشی سطحی و زیرزمینی می توان زهکشی خاک را تسریع کرد. زهکشی سطحی آب اضافی را از سطح خاک مستقیماً به جریان ها هدایت می کند و در نتیجه مقدار آب را به داخل و احتمالاً از طریق خاک کاهش می دهد. زهکشی زیر سطحی که توسط گودال ها و لوله های تخلیه تهیه می شود، آب را از داخل خاک مستقیماً به نهرها جمع می کند و هدایت می کند.
زهکشی در زمین های ورزش
خاک های مخصوص چمن ورزشی باید از نظر مقاومت و چسبندگی خوبی برای ایمنی و عملکرد ورزشکاران داشته باشند. خاک هایی که به راحتی متراکم می شوند، دارای مقدار کمی مواد آلی هستند، از نظر مواد مغذی و ظرفیت نگهداری آب ضعیف و زهکشی خاک ضعیف برای چمن های ورزشی مناسب نیستند. بهبود دراز مدت در خصوصیات خاک را می توان با لباس پوشیدن به دست آورد. تراکم باعث شکسته شدن ساختار خاک و کاهش منافذ فضای تبادل هوا می شود که برای رشد ریشه و فعالیت میکروبی لازم است. همچنین میزان و سرعت نفوذ آب به خاک را کاهش داده و از طریق پروفیل خاک پراکنده می شود.گرم شدن خاکهای مرطوب در بهار مدت بیشتری طول می کشد و می توان جوانه زنی بذر را به تأخیر انداخت.
دلایل استفاده از زهکشی زیرزمینی
زهکشی زیرزمینی ممکن است بهترین انتخاب باشد. در اینجا فقط چند دلیل وجود دارد که: ۱) زیبایی شناسی ساده ترین و بارزترین دلایل انتخاب نصب زهکشی زیرزمینی این است که در مقایسه با سایر اشکال زهکشی قابل مشاهده، لوله پلاستیکی دفن شده چشم شما را در خانه قرار نمی دهد. بردن این شلوغی اضافی است. ۲) یک راه حل امن تر اگرچه به نظر می رسد که نگهداری زهکشی خاک در سطح زمین آسان تر است و در بسیاری از موارد نیز چنین است، اما در مقایسه با امنیتی که زهکشی زیرزمینی ایجاد می کند، کم رنگ است. به لطف عایق بندی طبیعی، لوله کشی شما در اثر آب و هوا آسیب کمتری می بیند و همچنین کمتر در معرض عناصر قرار می گیرد.
لوله بتنی در قطرهای مختلف تا ۲۰۰ میلیمتر بریا جمع آوری آب و فاضلاب و آب باران مناسب می باشد. لوله بتنی به دلیل داشتن ماده ای ماندگار و قابل استفاده، دارای سابقه و شهرت خوبی است. سیستم های فاضلاب بتنی مدرن در اواسط قرن نوزدهم و هنگامی که مردم از نیاز به سرویس بهداشتی برای کنترل شیوع بیماری آگاه شدند، ظهور کردند. اولین استفاده از لوله بتنی در ایالات متحده، نصب در فاضلاب بود که در سال ۱۸۴۲ در نیویورک ساخته شده است. سایر شهرها نیز از این روش پیروی کرده و خطوط لوله بتنی را در نیمه دوم قرن نوزدهم نصب کردند. بسیاری از این خطوط امروزه نیز مورد استفاده قرار می گیرند. از نقاط عطف توسعه می توان به تولید اولین لوله تقویت شده در سال ۱۹۰۵، اختراع لوله پیش تنیده در دهه ۱۹۳۰ و ساخت اولین لوله پیش تنیده استوانه ای در سال ۱۹۴۲ اشاره کرد.
قطر و اندازه می تواند از چهار اینچ تا ۱۷ فوت باشد. اگرچه می توان لوله بتنی را به اشکال مختلف ساخت، اما پنج شکل استاندارد وجود دارد: دایره ای، بیضوی افقی، بیضوی عمودی، قوسی و مستطیل شکل. شکل لوله انتخاب شده برای یک پروژه به توپوگرافی سایت، اهمیت بازدهی هیدرولیکی و سازه ای، فرسایش و رسوب در کانال مسیر و هزینه بستگی دارد. در بیشتر مواقع، شکل لوله ترجیحی آن است که جریان زهکشی طبیعی را درحداقل تغییر نگه دارد.
کاربرد لوله های بتنی در صنعت تصفیه آب و فاضلاب
ابعاد مختلف لوله های بتنی فاضلابی برای جمع آوری خطوط و انتقال آب و فاضلاب و حتی پمپاژ فاضلاب کاربرد بسیاری دارد. لوله بتنی برای جمع آوری فاضلاب، و در قطرهای تا ۲۰۰ میلی متر به کار می‌رود. این لوله‌ها برای جمع آوری آب فاضلاب و آب باران مناسب است.
تخلیه آب به هنگام طوفان: یک لوله تخلیه بتنی آب طوفان اضافی را از یک منطقه به منطقه دیگر منتقل می کند و از جمع شدن آب یا جاری شدن سیل جلوگیری می کند. در هنگام طوفان های شدید، آب ممکن است با سرعت بالا از طریق آن به حرکت در بیاید، به همین دلیل مهم است که قدرت کافی برای مقاومت در برابر این نیرو عظیم داشته باشد.
فاضلاب: لوله بتنی عمدتا از اثرات عوامل محیطی در امان است و زنگ نمی زند، خم نمی شود و نمی سوزد. به همین دلیل از سالها قبل در سیستم های فاضلاب از این لوله استفاده می شود.
آبشارها: آن ها در مناطقی قرار می گیرند که آب باید زیر سازه های ساخته شده جریان داشته باشد، مانند زیر جاده ها.
لوله های بتنی در صنعت تصفیه آب و فاضلاب
انواع لوله‌های بتنی
لوله بتنی در دو نوع ساده و مسلح ساخته میشود. بتن مسلح ترکیبی از سیمان، سنگدانه و آب است که در آن فولاد جایگذاری شده است. قطر لوله‌های بتنی ساده در ایران محدود به ۶۰۰ میلیمتر است با این حال این نوع، تا قطر ۹۰۰ میلیمتر هم قابل تولید است.
افزودنی های بتن در لوله بتنی
مواد افزودنی برای استفاده در لوله بتنی عبارت است از : بتن، آب، سنگدانه ها، سیمان هیدرولیکی و تقویت الیاف، به عنوان مواد تشکیل دهنده یک مخلوط سیمانی برای تغییر حالت جدید مخلوط، استفاده می شود. برخی مواد دارای خواص سخت شده و این گزینه قبل یا حین مخلوط شدن به آن اضافه می شود. به خاطر داشته باشید که هیچ نوع مخلوطی از هر نوع و مقداری را نمی توان جایگزین عملکرد بتن خوب دانست مواد افزودنی کاهش دهنده آب (نرم کننده ها) مواد افزودنی تسریع کننده ها بازدارنده های خوردگی مواد افزودنی هوا-گیرنده مواد روان کننده یا سورفاکتانت انواع مختلفی از مواد افزودنی شیمیایی می باشند که می توانند به روش های مختلفی برای اصلاح خواص شیمیایی و فیزیکی بتن عمل کنند.
مشخصات لوله پایپ جکینگ
لوله بتنی پایپ جکینگ، که عموماً در قطرهای کوچکتر به عنوان ریزتنظیم نامیده می شود، روشی برای نصب خطوط لوله بتنی زیرزمینی، مجاری و آبریز است. جک های هیدرولیکی قدرتمندی برای فشار دادن لوله های طراحی شده مخصوص به زمین از پشت لایه همزمان با حفاری در داخل آن استفاده می شود. این روش هنگام حفر تونل، یک خط لوله انعطاف پذیر، ساختاری، ضد آب و منقضی شده را فراهم می کند. طیف وسیعی از سیستم های حفاری مکانیکی و کنترل از راه دور موجود است. لوله ها در محدوده ۱۵۰ تا ۳۰۰۰ میلی متر با استفاده از سیستم مناسب قابل نصب هستند. تلرانس ساخت و ساز با سایر روش های تونل زنی قابل مقایسه است و روش پایپ جکینگ به طور کلی نسبت به سیستم های جایگزین به تراز کمتری نیاز دارد. پشتیبانی زمینی شایسته ای ایجاد کرده و حرکت بالقوه زمین را کاهش می دهد. روشهای حفاری مکانیکی مشابه روشهای دیگر استفاده از تونل زنی است. برای انواع مختلفی از شرایط زمینی می توان از سپر، حفاری و پشتیبانی از صورت استفاده کرد.
به منظور نصب خط لوله بتنی با استفاده از این روش، چاله های رانش و پذیرایی، معمولاً در موقعیت چاله ها ساخته می شوند. ابعاد و ساخت یک گودال رانش با توجه به نیازهای خاص هر درایو متفاوت است و صرفه اقتصادی یک عامل اصلی است. اندازه گودال ها با توجه به روش های حفاری متفاوت استفاده می شود، اگرچه در شرایط خاص می توان کاربرد این موارد را کاهش داد.
لوله زهکش سوراخ دار، پلاستیکی و لوله زهکش مشبک را می توان از انواع لوله ها نام برد.
لوله زهکشی پلاستیکی:
اکثر انواع متداول شامل لوله زهکش pvc و ABS هستند زیرا به همین منظور از چدن و خاک رس مشابه استفاده می کنند. برخی از ویژگی های آنها دوام بیشتری دارند. لوله فاضلاب پلاستیکی به دلیل سبک بودن، مقرون به صرفه بودن، در دسترس بودن و سهولت نصب، ماده مورد نظر برای لوله کش های DIY نیز می باشد. یک مزیت اضافی این است که پی وی سی یا ABS می تواند به راحتی به لوله سفالی یا چدنی (با ابزارهای در دسترس) بدون محدود کردن جریان آب متصل شود.
لوله زهکشی چدنی:
یکی از بهترین خواص لوله چدن مقاومت است. اگرچه این نوع لوله فاضلاب امروزه معمولاً با خانه های قدیمی ارتباط دارد، اما همچنان می توانید آن را در بسیاری از خواص جدید پیدا کنید. درست مانند هر چیزی که از چدن ساخته شده باشد، این نوع لوله های فاضلاب نیز سنگین هستند، اما می توانند در مدت زمان طولانی زنگ بزنند.
لوله زهکشی سفالی:
اگر چدن در معرض نفوذ ریشه های درخت باشد، خاک رس حتی بدتر است. برخلاف آهن یا پلاستیک، لوله فاضلاب ساخته شده از خاک رس تمایل دارد اتصالی داشته باشد که آب آن تنگ نباشد. بنابراین یک دروازه کامل برای نفوذ ریشه ها و یافتن منبع خوبی از آب و رطوبت ایجاد می کند.
مهندسی زهکشی
در مهندسی زهکشی، تخلیه خاک ممکن است تعیین کند که کدام نوع گیاهان در یک منطقه بهترین رشد را دارند. بسیاری از خاک های کشاورزی برای بهبود یا تداوم تولید و یا مدیریت منابع آب به زهکشی مناسب نیاز دارند. زهکشی خاک ضعیف (باعث ایجاد مناطق با آب) اغلب با بررسی رنگ خاک قابل شناسایی است. در مناطقی که دوره اشباع طولانی تر است، می تواند نقاطی را اشغال کند از نظر رنگ از ماتریس خاک متفاوت هستند. زهکشی خاک ممکن است استفاده انسانی از منابع را محدود کند. در شبکه آبیاری و زهکش، زهکشی ضعیف تأثیرات اجتماعی و اقتصادی در پی دارد. با استفاده از روش های زهکشی سطحی و زیرزمینی می توان زهکشی خاک را تسریع کرد. زهکشی سطحی آب اضافی را از سطح خاک مستقیماً به جریان ها هدایت می کند و در نتیجه مقدار آب را به داخل و احتمالاً از طریق خاک کاهش می دهد. زهکشی زیر سطحی که توسط گودال ها و لوله های تخلیه تهیه می شود، آب را از داخل خاک مستقیماً به نهرها جمع می کند و هدایت می کند.
زهکشی در زمین های ورزش
خاک های مخصوص چمن ورزشی باید از نظر مقاومت و چسبندگی خوبی برای ایمنی و عملکرد ورزشکاران داشته باشند. خاک هایی که به راحتی متراکم می شوند، دارای مقدار کمی مواد آلی هستند، از نظر مواد مغذی و ظرفیت نگهداری آب ضعیف و زهکشی خاک ضعیف برای چمن های ورزشی مناسب نیستند. بهبود دراز مدت در خصوصیات خاک را می توان با لباس پوشیدن به دست آورد. تراکم باعث شکسته شدن ساختار خاک و کاهش منافذ فضای تبادل هوا می شود که برای رشد ریشه و فعالیت میکروبی لازم است. همچنین میزان و سرعت نفوذ آب به خاک را کاهش داده و از طریق پروفیل خاک پراکنده می شود.گرم شدن خاکهای مرطوب در بهار مدت بیشتری طول می کشد و می توان جوانه زنی بذر را به تأخیر انداخت.
دلایل استفاده از زهکشی زیرزمینی
زهکشی زیرزمینی ممکن است بهترین انتخاب باشد. در اینجا فقط چند دلیل وجود دارد که: ۱) زیبایی شناسی ساده ترین و بارزترین دلایل انتخاب نصب زهکشی زیرزمینی این است که در مقایسه با سایر اشکال زهکشی قابل مشاهده، لوله پلاستیکی دفن شده چشم شما را در خانه قرار نمی دهد. بردن این شلوغی اضافی است. ۲) یک راه حل امن تر اگرچه به نظر می رسد که نگهداری زهکشی خاک در سطح زمین آسان تر است و در بسیاری از موارد نیز چنین است، اما در مقایسه با امنیتی که زهکشی زیرزمینی ایجاد می کند، کم رنگ است. به لطف عایق بندی طبیعی، لوله کشی شما در اثر آب و هوا آسیب کمتری می بیند و همچنین کمتر در معرض عناصر قرار می گیرد.
زهکشی زیرزمینی
انواع زهکشی
چهار نوع الگوی زهکشی خاک وجود دارد: دندریتیک، توری، شعاعی و مستطیل. دندریتیک – این الگو شبیه شاخه های درختان است. شاخه ای – در این الگوی شاخه های رودخانه ها از زاویه های راست به هم میپیوندند. شعاعی – در این الگو، سرشاخه ها از یک قله بلند مرکزی سرچشمه می گیرند مستطیل شکل – از زاویه راست و از کنار هم به رودخانه های اصلی می پیوندد.
البته در کنار این موارد لازم است بدانیم زهکشی گلدان نیز از موارد زهکشی است.
انواع روش های زهکشی ساختمان
انواع سیستم های زهکشی مسکونی عبارتند از: ۱) سطحی ۲) زیر زمینی ۳) شیب دار ۴) ناودان
لوله زهکش سوراخ دار، پلاستیکی و لوله زهکش مشبک را می توان از انواع لوله ها نام برد.
لوله زهکشی پلاستیکی:
اکثر انواع متداول شامل لوله زهکش pvc و ABS هستند زیرا به همین منظور از چدن و خاک رس مشابه استفاده می کنند. برخی از ویژگی های آنها دوام بیشتری دارند. لوله فاضلاب پلاستیکی به دلیل سبک بودن، مقرون به صرفه بودن، در دسترس بودن و سهولت نصب، ماده مورد نظر برای لوله کش های DIY نیز می باشد. یک مزیت اضافی این است که پی وی سی یا ABS می تواند به راحتی به لوله سفالی یا چدنی (با ابزارهای در دسترس) بدون محدود کردن جریان آب متصل شود.
لوله زهکشی چدنی:
یکی از بهترین خواص لوله چدن مقاومت است. اگرچه این نوع لوله فاضلاب امروزه معمولاً با خانه های قدیمی ارتباط دارد، اما همچنان می توانید آن را در بسیاری از خواص جدید پیدا کنید. درست مانند هر چیزی که از چدن ساخته شده باشد، این نوع لوله های فاضلاب نیز سنگین هستند، اما می توانند در مدت زمان طولانی زنگ بزنند.
لوله زهکشی سفالی:
اگر چدن در معرض نفوذ ریشه های درخت باشد، خاک رس حتی بدتر است. برخلاف آهن یا پلاستیک، لوله فاضلاب ساخته شده از خاک رس تمایل دارد اتصالی داشته باشد که آب آن تنگ نباشد. بنابراین یک دروازه کامل برای نفوذ ریشه ها و یافتن منبع خوبی از آب و رطوبت ایجاد می کند.
مهندسی زهکشی
در مهندسی زهکشی، تخلیه خاک ممکن است تعیین کند که کدام نوع گیاهان در یک منطقه بهترین رشد را دارند. بسیاری از خاک های کشاورزی برای بهبود یا تداوم تولید و یا مدیریت منابع آب به زهکشی مناسب نیاز دارند. زهکشی خاک ضعیف (باعث ایجاد مناطق با آب) اغلب با بررسی رنگ خاک قابل شناسایی است. در مناطقی که دوره اشباع طولانی تر است، می تواند نقاطی را اشغال کند از نظر رنگ از ماتریس خاک متفاوت هستند. زهکشی خاک ممکن است استفاده انسانی از منابع را محدود کند. در شبکه آبیاری و زهکش، زهکشی ضعیف تأثیرات اجتماعی و اقتصادی در پی دارد. با استفاده از روش های زهکشی سطحی و زیرزمینی می توان زهکشی خاک را تسریع کرد. زهکشی سطحی آب اضافی را از سطح خاک مستقیماً به جریان ها هدایت می کند و در نتیجه مقدار آب را به داخل و احتمالاً از طریق خاک کاهش می دهد. زهکشی زیر سطحی که توسط گودال ها و لوله های تخلیه تهیه می شود، آب را از داخل خاک مستقیماً به نهرها جمع می کند و هدایت می کند.
زهکشی در زمین های ورزش
خاک های مخصوص چمن ورزشی باید از نظر مقاومت و چسبندگی خوبی برای ایمنی و عملکرد ورزشکاران داشته باشند. خاک هایی که به راحتی متراکم می شوند، دارای مقدار کمی مواد آلی هستند، از نظر مواد مغذی و ظرفیت نگهداری آب ضعیف و زهکشی خاک ضعیف برای چمن های ورزشی مناسب نیستند. بهبود دراز مدت در خصوصیات خاک را می توان با لباس پوشیدن به دست آورد. تراکم باعث شکسته شدن ساختار خاک و کاهش منافذ فضای تبادل هوا می شود که برای رشد ریشه و فعالیت میکروبی لازم است. همچنین میزان و سرعت نفوذ آب به خاک را کاهش داده و از طریق پروفیل خاک پراکنده می شود.گرم شدن خاکهای مرطوب در بهار مدت بیشتری طول می کشد و می توان جوانه زنی بذر را به تأخیر انداخت.
دلایل استفاده از زهکشی زیرزمینی
زهکشی زیرزمینی ممکن است بهترین انتخاب باشد. در اینجا فقط چند دلیل وجود دارد که: ۱) زیبایی شناسی ساده ترین و بارزترین دلایل انتخاب نصب زهکشی زیرزمینی این است که در مقایسه با سایر اشکال زهکشی قابل مشاهده، لوله پلاستیکی دفن شده چشم شما را در خانه قرار نمی دهد. بردن این شلوغی اضافی است. ۲) یک راه حل امن تر اگرچه به نظر می رسد که نگهداری زهکشی خاک در سطح زمین آسان تر است و در بسیاری از موارد نیز چنین است، اما در مقایسه با امنیتی که زهکشی زیرزمینی ایجاد می کند، کم رنگ است. به لطف عایق بندی طبیعی، لوله کشی شما در اثر آب و هوا آسیب کمتری می بیند و همچنین کمتر در معرض عناصر قرار می گیرد.
زهکشی زیرزمینی
انواع زهکشی
چهار نوع الگوی زهکشی خاک وجود دارد: دندریتیک، توری، شعاعی و مستطیل. دندریتیک – این الگو شبیه شاخه های درختان است. شاخه ای – در این الگوی شاخه های رودخانه ها از زاویه های راست به هم میپیوندند. شعاعی – در این الگو، سرشاخه ها از یک قله بلند مرکزی سرچشمه می گیرند مستطیل شکل – از زاویه راست و از کنار هم به رودخانه های اصلی می پیوندد.
البته در کنار این موارد لازم است بدانیم زهکشی گلدان نیز از موارد زهکشی است.
انواع روش های زهکشی ساختمان
انواع سیستم های زهکشی مسکونی عبارتند از: ۱) سطحی ۲) زیر زمینی ۳) شیب دار ۴) ناودان
تجهیزات خطوط نقل و انتقال فاضلاب